Archive for अगस्ट, 2010

छेदीलालकेा कथा

अगस्ट 21, 2010

एउटा गाउंमा छेदीलाल भन्ने मानिस वस्दथे । छेदीलाल (छेदी अर्थात प्वाल ) ले जताततै , जे काम गर्दा पनि ठक्कर खाएकेा देखेर उसलार्इ एक जना शुभचिन्तकले सुझाए । जव तिम्रेा नाममै प्वाल (छेद ) रहेकेा छ भने भाग्य त खेाटेा हुनेनै भयेा । त्यसैले अव अाफनेा नाम नै फेर । उसकेा सल्लाह उचित लागेर उ मुसलमानका गुरू मैालाना कांहा पुगेर धर्म परिवर्तन गर्येा । अनि उसले अाफनेा नाम वदल्येा । मैालानाले उसकेा नाम सुराख अली राखिदिए । तर मुसलमान वनेर नाम फेर्दा पनि प्वाल ( सुराख अर्थात प्वाल ) ले नछाडेपछि उ अाफनेा भाग्य वदल्न पादरी कांहा पुग्येा । उसलार्इ इशार्इ वनाएर पादरीले उसकेा नाम राखिदिए हेाल सन (हेाल अर्थात प्वाल ) । धत्तेरी इशार्इ वनेर नाम फेर्दा पनि प्वाल ले पिछा छाडेन । तव हार मानेर उ शिख धर्म गुरू कहां पुग्येा । शिख धर्म गुरूले उसकेा नाम गड्डा सिंह राखिदिए । तर त्यहां पनि उसलार्इ त्येा प्वाल ( गड्डा ) ले छाडेन । त्यसपछि छेदिलाल अाजित भएर फेरी छेदीलाल नै वने ।

हाम्रेा जनअान्देालनकेा परिणाती अाज सम्मकेा छांटा कांटा हेर्दा फेरी छेदीलालकै कथा जस्तेा पेा हुने हेा कि ?

(यस्तै भावकेा कथा कसैले सुनाए जस्तेा लाग्येा अाज त्यसैलाइ सम्झेर तैयार पारेकेा हुं । ) जय व्लग ।

वाल कथा

अगस्ट 19, 2010

          अली अघिनै लेखेकेा वाल कथा हेा येा । नया कुरा केही दिन नसकि रहेकेा मैाका छेापी पाठक सामु येा टांसेा राख्ने काम मात्र गरेकेा हुं । वाल कविता भने केही लेखेकेा छु कथा भने येा पहिलेा प्रयास हेा । कस्तेा लाग्छ । सुझाव पाए अाभारी हुने थिए। जय व्लग ।

घरकेा भूत

 

          निकै वर्ष अगाडीकेा कुरा हेा । वैशाख महिनाकेा दिन थियेा । पानी नपरेर खेतवारी प्याक प्याक परिरहेकेा थियेा । अाकाशवाटै पानी नपरे पछि के लाग्येा र । गाउं ’round भएका कुवा सुकेका थिए । अहिले जस्तेा धारेाकेा व्यवस्था नभएकेाले पानीकेा लागि रातिनै उठेर पंधेरा , कुवामा जानु पर्थ्येा । जेा वेलैमा पुग्न सक्छ उसलेनै भरी गाग्री ल्याउंथ्येा ।

          वा काम विशेषले केही दिनकेा लागि वाहिर जानु भएकेा थियेा । घरमा अामा ,म र वहिनी कमला मात्र थियैां । वा नभएकेाले अामाले वेलैमा भात पकाउनु भयेा । वेलुका सवैले खाना खाएपछि सुत्नेवेलामा अामाले भन्नु भयेा ।  “वावु हेा गाउं अासपासका सवै कुवा सुकेकाले खानीपानीकेा हाहाकार भएकेा छ । त्यसैले म भेाली विहान हुनु भन्दा अघिनै पानी लिन पल्लेा गाउंकेा लक्षमी कुवामा जान्छु । गाउंमा अचेल चेारकेा विगविगी छ । तिमीहरू नडराइकन चनाखेा भएर वस्नु है ।” त्यसपछि सवैजना सुत्यैा ।

           अामाका कुराले मलाइर् भने पटक्कै निद्रा लागेन । काका वा ठूलेा अामाहरूले वेला वेलामा सुनाएकेा चेारकेा कथा र भूतकेा कथा मात्रै सम्झीरहें । वहिनी त वेलैमा सुतिहाली ।

           अघि पछि जस्तै हामी दुवै जना मस्त निदाए छैां । तल चुल्हेामा ट्याङटुङ गरेकेा अावाजले  मेरेा निन्द्रा खुल्येा । अावाज घरी येा कुनामा घरी त्येा कुनामा अाएकेा सुनेर  मेरेा शरीर फुल्न थाल्येा । मेरेा मुटुकेा धड्कन  निकै वढ्येा । सिरानीवाट  टाउकेा उठाएर अामा सुतेकेा अेाच्छयानतिर हेरें, अेाच्छयान खालीनै थियेा । सानी वहिनी मस्त सुतिरहेकी थिर्इ । मैले अेाच्छयानवाट जुरूक्क उठेर केाठाकेा ढेाकाकेा अाग्लेा लगाए । अनि सुतिरहेकी वहिनीकेा कानैमा गएर कमला ……कमला … भनेर मसिनेा स्वरमा वेालायं ।

          उठ् भनेकेा …उठ… । तल भूत हेाकी, चेार अाए जस्तेा छ । मैले त्यति भन्नासाथ वहिनी जुरूक्क उठी । मैले फेरी भने हेर्न अघि देखि भांडाकुंडा वजेकेा अावाज अाएकेा अायै छ । मलार्इ त डरलागी रहेछ । अव के गर्ने ।

          वेलावेलामा भूत प्रेत भन्ने कुरा अन्धविश्वास  मात्र हेा भनेर वा ले भन्नुहुन्थ्येा । तर मेराे मनमा काकावा  ठूलेाअामाले गरेकेा भूतकेा कुराले घर जमार्इ  रहेकेा थियेा । वहिनी भने वा केा कुरामा विश्वास गर्थी । उ वेलुका पनि घरकेा चेाटामा जान डराउंथिन । रात परे पछि पनि पसल पुगेर सामान किनेर ल्याउंथी ।

          मेरी वहिनीले म डराएकेा देखेर सुरिदै दाइ भूत सुत केही हैन । वरू चेार हेाकी म हेर्छु, भन्दै उ मैले लगाएकेा ढेाकाकेा अाग्लेा खेाल्न थाली । मैले पख अहिले नखेाल  , अामा अाउन दीउं , कि झयालवाट चेार अायेा ….चेार अायेा भनेर कराउं । अनि छिमेकीहरू अाउंछन् । तव ढेाका खेालैाला  विस्तारै मैले भने ।

          वहिनीले मेरेा कुरै सुनिन । उ त ढेाका खेालेर भर्रयाङगवाट तल मुन्टेा झार्दै चियाएर हेर्न थालि । उ जे काम गर्दा पनि सेाचेर , जुक्ती वुद्धि लगवाएर गर्थी । अाज पनि त्यसै गरी । भांडा कुंडा वजेकेा अावाज भने अाइरहेकेा थियेा । म भने  ढेाकाकेा एउटा फक्रल्याटेा समातेर निन्याउरेा मुख वनाएर उभिइरहेकेा थिए ।

          कमलाले एक्कासी करार्इ “भूत ….भूत … ।” म त झसङग भए । पुरै जीउ पसिनै पसिना भयेा । म भुंइमा थचक्क वसें । वहिनी भरेङवाट दैाडेर म तिर अार्इ र मेरेा हात समाउंदै “दाइ नडराउनुस्र विरालेा भूत ….विरालेा भूत रहेछ ।”

          तल जाउं भन्दै उसले मलार्इ तान्न थाली । उ त्यति वेला हांसी रहेकी थिर्इ । मलार्इ अझै डर लागिरहेकेा थियेा । उसले भूत पत्ता  लगाएकेामा उसकेा अनुहार निकै उज्यलेा भएझै लाग्थ्येा । हामी दुवै जना तल पुग्यैा । अंगेनुकेा डीलमा अंखेाराकेा दूध खान काली विरालीले अाफनेा टाउकेा अंखेराभित्र अड्काएर यता र उता नाची रहेकी रहिछ । वहिनीले विरालेाकेा टाउकेामा अड्किएकेा अंखेारा समात्ने वित्तिकै अंखेारावाट टाउकेा फुत्काएर थर…थर… कांप्दै भरेङतिर लाग्येा ।

          अामा पनि पानी लिएर टुप्लुक्क अार्इपुग्नु भएछ । घरभित्र हामी कराउंदै गरेकेा अावाज सुनेर अामाले अात्तिदैं ढेाका खेाल्नु भयेा ।” के भेा , के भेा किन कराएकेा  ” कांपेकेा स्वरमा कराउनु भयेा । अामाकेा अावाज सुन्ने वित्तिकै म पनि कराउन थाले छु । “अामा विरालेा भूत…विरालेा भूत ।” वहिनीले सवै कुरा अामालार्इ सुनाएपछि अामा हांस्दै  डेाकावाट पानीकेा गाग्री झिक्दै भन्नुभयेा  ” तिमीहरूले अाज घरकेा पहिलेा भूत चिन्यैा  र लगार्रयैा पनि । यसै गरी ठूलेा भए पछि अरू भूतहरू पनि चिन्दै जाने छैा ।” अामाले त्यति के भन्नु भएकेा थियेा मेरी सानी वहिनीकेा नाक घिरैाला जत्रेा भयेा ।

क्याकटस र मेरेा देशकेा राजनीति( कविता )

अगस्ट 7, 2010

देशकेा राजनीतिक नैाटंकिवाट अव सवै वाक्क दिक्क भै रहेका छन् । माधव नेपालकेा सरकारले राजीनामा दिए पछि सवै कुरा वन्ने दावि पनि गलत सावित भएकेा छ । फेरी हरूवाहरू नै प्रधानमन्त्री हुने संस्कार हावि हुन लाग्येा । दिएकेा म्यादमा संविधान नलेखेर एक वर्ष वढाउने कुरामा रातारात सहमत हुने दलहरू सहमतिकेा कुरा गर्न थाक्दैनन् । व्यवहारमा भने सवै पार्टी एक इन्च पनि तल माथि गर्न चाहदैनन् । अहिले जनताकेा माग त संविधान र शान्ति हेा । जेा सुकैले सरकार वनाए पनि संविधान वन्ने कुराकेा भने अव ग्यारेन्टी हुनै पर्छ । सरकार वनाउने कुरामा मात्र अव सहमत भएर हुंदैन शान्ति प्रकृया तार्किक निषकर्षमा पुग्नु चांहि ठूलेा कुरेा हेा । जय व्लग ।

क्याकटस र मेरेा देश

वढ्न पनि नसक्ने

फूल्न पनि नसक्ने

गमलाकेा मेरेा क्याकटस

हाम्रेा देशकेा राजनीति जस्तेा ।

कुवाकेा भ्यागुतेा

जति उफि्य पनि

कुवामै परे झैं

समुन्द्रमै पैाडी मारेझैं

अनुभूति गर्ने

गमलाकेा मेरेा क्याकटस

हाम्रेा देशकेा राजनीति जस्तेा ।

धेरै जात जातका

हामीसंग क्याकटस छन्

अायु खाकेा ,वुढेा भाकेा

तन्नेरी नै भए पनि

जातै पिच्छेकेा स्वभावभाकेा

फरक फरक छन्र तानावाना

गमलाकेा मेरेा क्याकटस

हाम्रेा देशकेा राजनीति जस्तेा ।

न अाकाश छुन्छ

न पाताल भास्छ

न व्म्हान्डमै फैलिन सक्छ 

भुरे टाकुरे राजा वन्दै

गमलानै संसार ठान्ने

गमलाकेा मेरेा क्याकटस

हाम्रेा देशकेा राजनीति जस्तेा ।

पित्त जस्तेा चित्त छ

सानै भांडेा भए पुग्छ

अारिसमात्र अरूकेा गर्छ

अाफु एक्लै अघि वढ्छ

गमलाकेा मेरेा क्याकटस

हाम्रेा देशकेा राजनीति जस्तेा ।

२०६७ श्रावण

नीतिकथा

अगस्ट 3, 2010

श्याम प्रसाद शर्माज्यूले अनुवाद गर्नु भै २०२४ माघमा प्रकाशित भएकेा ‘ चीनका पुराना नीतिकथाहरू ‘ पहिले पनि पढेकेा थिए । अहिले फेरी हेर्दै छु । धेरै मार्मिक  कुराहरूलाइ मनछुने किसिमले प्रस्तुत गरिएका नीतिकथाहरू घतलाग्दा छन् ।  हामी सवैकेा दैनिकि जीवनमा वारवार घट्ने घटनालार्इ सम्झाउने खालकेा लिएजले लेखेकेा एउटा नीतिकथा यस्तेा छ ।

शङका

एक पटक एक जना मानिसकेा वन्चरेा हरायेा । उसलार्इ अाफनेा छिमेकीकेा छेारेाप्रति शङका लाग्येा । त्यस ठिटेाकेा चालचलन उसले सारै विचार गरेरे हेर्येा त्येा उसलार्इ दुरूस्त चेार जस्तै लाग्येा । उसले ठिटेाकेा अनुहार गडेर हेर्येा   त्येा पनि उसले चेारकै जस्तेा देख्येा । संक्षेपमा, त्यस केटेाकेा सवै चालचलन र काम यस्ता थिए जेा उसलार्इ  चेारीकेा अपराधी सिध्द गर्थे ।

तर पछि जव त्येा मानिस खन्ने कामले वारिमा गयेा ,त्यस वेला त्यसले अाफनै वन्चरेा भेटृायेा । त्यसपछि उसले अाफनेा छिमेकीकेा छेारेातिर हेर्दा त्यसका चालचलन र काम कुनै चेारकेा जस्तेा विल्कुलै देखेन ।