घले गाउंकेा संझनामा

अघिल्लेा दिन वेलुका ९ वजे तिर उत्तम भाइकेा फेान अायेा । दाइ भेाली र पर्सी तपार्इकेा फुर्सत छ भनेर उनले सेाधे । भेाली त युद्ध प्रसाद मिश्र ट्रस्टकेा साधारणसभा कार्यक्रम थियेा किन र मैले सेाधे । मिल्छ भने भेाली लमजुङकेा घलेगाउं विध्यार्थी लिएर जान लागेकेा छु जाउ न उत्तमले भने । म देाधारमा परे । दुर्इ मध्ये एउटा रेाज्नु पर्ने वाध्यता अार्इपर्रयेा । म एकछिन अलमलिए । मिश्रकेा साधारणसभामा जाने मन र इच्छा हुंदा हुदै पनि यतिखेर मलार्इ घले गाउं नै जाउं जस्तेा लाग्येा । किन भने म एक्लै त्यहा जान सक्ने थिइन । घुम्न जाने कुरामा साथीभार्इ मिलिहाल्ने कुरा पनि ठूलेा कुरा हुन्छ । त्यसैले एक्मी कलेजले अायेाजना गरेकेा त्यस शैक्षिक भ्रमणा कार्यक्ममा जाने स्वीकृति जनाए ।

विहान सवेरै ६ वजे हिंड्ने भने पनि ७.४५ वजे मात्र तीनथाना गाविस अगाडीवाट हाम्रेा यात्रा शुरू भयेा । भदैा महिनाकेा अाधा अाधी विते पनि यसपाला झरी रेाकिएकेा थिएन । सदा झै झरीले वाटेालार्इ रूझाएकेा मात्र हैन ठाउं ठाउंमा पहाडकेा चेाकटा चेाक्टा खार्इ रहेकेा थियेा । खेाल्सा खेाल्सी खहरे जवानीकेा मादमा अाफनेा वाटेा विर्सेर यत्रतत्र हिंडिरहेकी थिर्इ । वनपाखावाट फुत्त निस्किएर जवानीकेा  सुन्दरता देखाउंदै छांगेा वनेर खसिरहेकी थिर्इ । हामी भने उसका निरवस्त्र नांगेा सुन्दरता हेर्दै हेर्दै करिव १२.३० वजे तिर पृथ्वीराजमार्गकेा डुम्रे पुग्यैा । पश्चिमजाने वाटेालार्इ वार्इ वार्इ गर्दै हामी ठूलेावाटेा छेाडेर उत्तर तर्फकेा सानेा सडक डुम्रे चन्दावती चेाक हुंदै अगाडी हान्नीयैा । सडककेा दाहिने तिर मर्स्याङदी नदी सेतै पछ्रयैारी हल्लाउंदै हस्याङ फस्याङ गर्दै कसैसंग मिल्न कुदिरहेकी जस्ती देखिन्थी । सडककेा दाया वाया, मर्स्याङदी किनारमा हरियेा धानकेा गांजेा हावा संग पैांठाजेारी खेलिरहेकेा थियेा । हाम्रेा गाडी नागवेली परेकेा वाटेा नाप्दै वेसीसहर सम्मकेा ४२ किलेामिटर लामो पटुके वाटेालाइ छेाट्याउंदै अगाडी वढीरहेकेा थियेा । विकासकेा अाभास दिन वस्तिहरूले कंक्रिटकेा थुप्रेालाइ अाफुमा समाहित गरिरहेकेा जस्तो लाग्थ्यो । वाटामा पर्ने स्याम्वास, खहरे, भानु र तुरतुरे हुंदै हामी दाहिने तिर रहेकेा फलामे पुल पार गर्दै पारी पटृी पुग्छैा । उकालेा अेारालेा हुंदै काठमाडैा वेशीसहर ,पेाखरा वेशिसहर चल्ने यात्रुवाहक गाडीहरू वाटेामा अेाहेार देाहेार गरेर यताकालार्इ उता , उताकालार्इ यता अेासारी रहेकेा थिए । गाडीहरू पटुके वाटेामा जम्काभेट भै हाल्दा अाफना गतिमा हुंइकिन नपाएर दुवै अलमलिन्थे । सुन्दर भविस्य वेाकेकेा मनाङ जाने र अन्नपूर्ण पैदलयात्राकेा प्रवेशद्भार लमजुङकेा वेशिसहर हेर्दा पटुके वाटेालार्इ अहिलेनै सेाच्ने वेला भइ सके जस्तेा लाग्छ ।

डाडां कांडाकेा धनी हाम्रेा देशमा वस्तीहरू पनि एकत्रित नभै छरिएर केाही वेसीमा, केाही लेकमा , केाही भीर र पाखामा रहेको देख्दा सवैले समानुपातिक ढंगले विकास निर्माणकेा उपभेाग गर्न पाएकेा देखिदैन । सवैले सवै कुराकेा वरावरी सुविधा पाउन छरिएर रहेका वस्तीलार्इ ठाउं ठाउंमा एकत्रित गरेर अावास वसाल्न सके कस्तेा हेला ,काठमाडैा छेाडेर वाहिर घुम्दा मेरा मनमा वरेावर अाइरहने कुरा हेा येा । त्यसेा हुंदा राज्यले शिक्षा ,स्वास्थ्य, खानेपानी, वाटोघाटेा, विजुली, टेलिफेान र संचारका अाधुनिक सुविधा पुर्रयाउन सजिलेा हुने थियेा कि । सवै जात जातिकेा यी कुरामा पहुंच पनि पुग्थ्येा । जसले गर्दा सवै तह वर्ग जात जातिले विकासकेा प्रतिफल मा साझेदारी गर्न पाउंथे कि ।

हाम्रेा यात्रा कृस्नअस्टमीकेा दिन परेकेा रहेछ । वाटेा घाटेामा त्यसैकेा चहल पहल ठाउं ठाउंमा देखिन्थ्येा । धर्म संस्कृतिकेा धरेाहर नेपालमा समय जता पुगे पनि उनीहरूकेा अथाहा विस्वास पेाखिएकेा देखिन्थ्येा । हामी पाउंदी, कालीमाटी हुंदै हाम्रा कुशल चालक इन्द्जीले अगाडी वढाइरहेको गाडीले फलामे पाउंदी पुल तर्छ । येा पुल  तनहुं र लमजुङकेा सीमामा रहेछ । पुल तरे पछि हामी लमजुङ जिल्ला टेक्छैा । अनि फलामे वेार्डर्मा सजिएका अक्षरहरूमार्फत जिविस लमजुङले हामीलार्इ स्वागत गर्छ । सानेा वजार हुंदै खुल्ला दिशा पिसाव मुक्त क्षेत्र भेाटे अेाडार गाविसमा विदेसीलार्इ दुहुने संस्थामिलेर  सडककेा छेउमा राखेकेा वार्ड देख्छैा । सीउंडी चेाक अासपास राम्रा अाधुनिक  रंगरेागनले पेातिएका घर हाम्रा अगाडी नाच्छन् । झरीले रूझेर पर्सीएका हरिया डांडाहरू, हरिया पाखा पखेरा मान्छेकेा मन जित्दै हांसीरहेकेा देख्छैा । वाटेामा पर्ने उदीपुर गाविसकेा लमतन्न सडकमा हाम्रा गाडीका पाङग्रा गुड्रदै मध्य मस्याङदी जलविद्घुत अायेाजनालार्इ दाहिने पार्दै हामी अगाडी वढ्छैा । किनकी हामीलाइ घले गाउंले लेाभ्यार्इ रहेकेा थियेा । त्यसैले हामी यता फालिएको पासोमा अल्झेनैा । जलश्रेातकेा अथाहा सम्पत्ति वेाकेकेा हाम्रेा देश साउने मुल  फुटेर जता हेरे पनि हिउं खसे जस्तेा छांगेाले हामीलाइ जिस्काइ रहेकेा थियेा । मन लेाभ्याउने गरी कुलकुलाइ रहेकेा थियेा । मैले घडी हेरे , घडीमा सानेा र ठूलेा सुर्इ उत्तर दक्षिणा तर्फ फर्केर वसेका थिए । समुन्द् सतहवाट अाठसय मिटर उचाइमा रहेकेा लमजुङकेा सदरमुकाम वेसीसहर पुग्दा  अर्थात पैाने तीन वज्न लागि सकेकेा संकेत घडीले दिइहेकेा थियेा ।

हामी सवैले अाफना खुटृाहरूलार्इ अव ६ घंटा हिडन पर्छ भनेर सुर्रयार्इ  रेहका थियैा । खुटृाहरूले पनि दिमागलार्इ त्यही सूचना दि सकेका थिए । करिव २१ सय मीटरकेा उचाइमा रहेकेा घले गाउंपुग्न सजिलेा हेास भनेर रैथाने प्रेम घलेलार्इ सम्पर्क गर्न खेाज्यैा । उनलाइ काठमाडैा देखि वाटेाभरीनै गेाजी फेान चलाए पनि सम्पर्क हुन सकिरहेका थिएन ।

वेशीसहर पुगेपिछ हाम्रेा गाडी चैावाटेा नजिकै रेाकियेा । हामी गाडीवाट फुत्त फुत्त झर्दै अगुवा भन्ने हामीहरू घलेकै खेाजीमा यता उता यता खुव घुम्यैा । अन्तमा तल्लेा वजार चैावाटेा नजिकै घले गाउंकेा पैदल यात्रा गर्ने वाटैमा रहेकेा घले गाउं रिर्सेार्ट हेाटलमा भेटृायैा । उनीसंगको भलाकुसारी पछि उनी घलेगाउं गाविसका एमालेवाट दुवै पटक निर्वाचित निवर्तमान गाविस अध्यक्ष र ग्रामिण पर्यटन व्यवस्थापन समिति  घलेगाउंको अध्यक्ष रहेको कुरा थाहा पायैा । हाम्रा कुरा सुनिसकेपछि उनले हिंडेर जाने कुरा रेाक्न लगाए । समय अलि घर्कि सकेकेा रहेछ । तर हामीले अाज त्यहा पुग्नै पर्छ भन्ने हाम्रो समस्या राखेपछि घले गाउं पुग्ने अर्केा उपाए उनले वताए । गाडी चढेर खुटृा र शरीरलार्इ अाराम दिए पनि मनलार्इ भने चुलवुल पार्ने उपाए । महेन्द्रा वेालेरेा फेारह्ववील जीप चढेर जाने व्यवस्था उनले मिलार्इ दि हाले । मिठास स्वभावका प्रेम घलेले मन र मुटु तान्ने चुम्वकै वेाकेका रहेछन् कि हामी उनै तिर तानियैा । घले गाउंका अाफना पाहुनालार्इ त्यहा पुर्रयाउन उनी यही वेशीसहरमा वसेर चांजेा पांजेा मिलाउंदा रहेछन्र । अाफु भने महिनाकेा दुर्इ पल्ट वैठक र छलफलका लागि पुग्ने रहेछन् । उनका कुरा सुने पछि मैले हात वढाउंदै हाम्रेा त जात भात सवै ठ्रयाक्कै मिलेछ भन्दा एकछिन सवैकेा हांसेा फुत्कियको थियो ।

करिव ४.३० वजे तिर वेशीसहरवाट हाम्रो गाडी चल्यो । भदैा महिना भए पनि यसपाला भदैारे घाम र भदैारे पानी देख्न पाइएकेा थिएन । साउने झरी नै चलिरहेकेा थियेा । उकालेा लाग्ने वित्तिक्कैकेा वाटेा देख्दा मेरेा मुटुले ढयाङग्रेा ठेाक्ला जस्तेा भयेा । घले गाउं पुगिएलाकि यतै थला परियला भनेर । वास्तवमा घले गाउंकेा यात्रा गर्ने समय येा थिएन । वाटेामा जांदा , त्यहा वस्दा , फर्कदा हामी सवैलार्इ यस्तै लाग्येा । लमजुङका लामा जुकाले नखाएकेा नभ्याएकेा कसैलार्इ भएन । हामी यसवाट केाही अछुतेा रहनै सकेनैा । घलेगाउं जाने वाटोमा महेन्द्रा वलेरेा जीप जस्ता गाडी वाहेक अन्यले चिहाउन पनि गाहे्ा रहेछ । येा जीपकेा करामत चांहि राम्ररीनै देखियेा । पहाडी वाटेाकेा लागि येा गाडी उपयुक्त छ भन्थे । तैपनि वेला वेलामा हिलेामा फसेपछि भने ठेल्नै पर्थेयेा । गाडी ठेल्दै, छाङगेाकेा पानीले रूझदै के हेाला कसेा हेाला भन्ने सन्त्रास लिएर अगाडी वढीरहेकेा थियैा । क्मश…..

नानीदेखि लागेको वानी

सर्वेाच्च अदालतले पंचायतकालको भूत सम्झाउने गरी एक भाषा एक भेष भन्ने पुरानो कुरोलार्इ सम्झी अदालतले निर्णय गरेको देख्दा राजनीतिक क्षेत्रमा भएको परीवर्तनलार्इ उसले चटक्क विर्सेजस्तो लाग्येा । समवेसीका यत्रेा कुरा उठीरहेको वेला सर्वोच्चले किन अन्तरिम संविधानको मर्म अनुसार काम नगरेको हेाला । अदालतको फैसलाको लगत्तै मधेसी मोर्चाले विरोध जनाए पछि हिजो वसेको संसदको वैठकले मधेश देखि हिमालसम्म वस्ने सवै जाति भाषा धर्म र संस्कृतिका पोसाक रास्ट्रीय पोसाक हुन् भनेर सरकारलार्इ रूलिड०ग भएकेा छ । निश्चय पनि ढीलै भए पनि नेताहरूको वुद्धीको घैंटोमा घाम लागेको देख्दा खुसी लागेको छ । सवैलार्इ मान्य हुने र ०६२।६३ को अान्दोलनको भावना अनुरूप यो कार्य भएको छ । यती हुंदा हुंदै पनि नानीदेखि लागेको वानी भनेझै फेरी किन मधेशवादीदलहरूलार्इ सडकमा निस्केर जुलुस नारा घन्काउन मन लागेकेा होला । अफनै उपस्थितिमा संसदवाट संसदीय पद्धति अनुसार सरकारलार्इ रूलिड०ग भै सकेपिछ के सडकमा उत्रेर यस्तो गर्नु अावश्यक नै हेा त ।
हाम्रेा जस्तो वहुजातिय , वहुभाषिक, वहुधार्मिक ,वहुसांस्कृतिक विशेषता युक्त नेपालमा सवैलार्इ मान्य हुने र स्वीकार हुने यस्ता निर्णयले हाम्रा नेताहरूको सक्षमताको प्रर्दशनी त यस निर्णयले गरेको छ तर डिड०गो खाल्टेामा नपरी चेत्दैन भनेझै अरूले कराए पछि , सडक तताएपिछ मात्र वुद्धि खुल्ने के रेाग लागेको हेाला यस्तेा ।
एकसय भन्दा वढी जात जाति रहेको हाम्रो देशमा भाषा पनि त्यतिनै छ । संसारका अन्य देशहरू भन्दा हाम्रो देश विविध जाति र भाषाका कारणा फरक छ । जात जाति र भाषा जस्तै भेष भुसा पनि फरक फरक नै छ । यस्तेामा अदालतले दैारा सुरूवाल मात्र रास्टी्य पेासाक भन्नु,नेपालीमात्र रास्टी्य भाषा भन्नु पंचायतकालिन भुत सवार भएकै हेा । नेपालमा वेालीने सवै भाषा रास्ट् भाषा हुन् ।अन्तमा हिजेा संसदले गरेको मधेश देखि हिमालसम्म वस्ने सवै जाति भाषा धर्म र संस्कृतिका पेासाक रास्टी्य पोसाक हुन् भन्ने संसदको रूलिड०ग एक मतले गरेको देख्दा खुसी लागेकेा छ अव भेालीका दिनमा पनि यस्तै गरी अन्य समस्याहरू पनि सुल्झाउंदै जाने हेा भने नेताहरूप्रति सम्मान यथेाचित रहनेनै छ । जय व्लग । जय व्लग प्रेमी । तीजकेा सवैमा सुभकामना ।

प्वालै प्वाल छ ।

जता हेरे पनि प्वालै प्वाल छ । राजनीतिले ठूलै फड्को मारे पनि जनताका जीवनस्तर सुध्रन सकिरहेको छैन । राजनीतिक परीवर्तनको फल जनताले कहिले पाउने हुन् । अहिले सम्म पनि गरिव निमुखालार्इ वेल पाक्यो हर्ष न विस्मात भै रहेको छ । जो जोगी अाए पनि कानै चिरिएको भने झै राजनीतिक नेताहरूले पार्टीभन्दा माथि उठेर देश र जनतालार्इ सम्झेर ठोस निर्णय दिनै सकेनन् । ठाउं ,अवस्था अनुसार वोल्ने नेताका चरित्रले पनि देशलार्इ पछि पारिरहेको छ । वर्षेनी दुर्इ अढार्इ लाख युवापुस्ता कामका खेाजीमा वाहिरिनु परिरहेको छ । योग्य मान्छे योग्य नहुने अाफनो मान्छे योग्य हुने प्रथा कायमै छ । नेताहरू पदमा पुगेपछि राम्रो काम गर्न नसके पनि नराम्रो नगरिदिए हुन्थ्यो भन्ने चिन्ता र पिरलो छ । राजनीतिक अस्थिरता र अशान्तीका कुराले उध्धोग धन्दा चैापट छ । राज्यवाट संचालित ३६ वटा सार्वजनिक संस्थाहरूमा अाधाजति त घाटामै चलेका छन् । यसलार्इ पनि अति राजनीतिकरण र अपारदर्शीताका कारण यस्तो भएको सवैको ठम्यार्इ छ । देशले फड्कोमार्न कानूनको पालना कडाइका साथ हनु पर्ने हुन सकेको छैन । देश अगाडी वढ्रन व्युरोके्सी चुस्त दुरूस्त हुनु पर्ने त्येा पनि छैन । जताततै प्वालै प्वाल छ । पीधको प्वाल नरोकेसम्म मुखवाट जति अेाइराए पनि वालुवामा पानी हाले झै भएकेा छ । देशको विकासका लागी उठ्रनु पर्ने राजस्वमा ठूलेा चुहावट छ । राज्यकेा विकास निर्माणमाहुने खर्चकेा कही कतैवाट वैज्ञानिक अनुगमन छैन । कालो वजारीया, र विचोलीयाहरूले लुटीरहेका छन्र । काट, मार कमाउ खाउ भन्ने संस्कृति वेाकेका मानिसको पार्टीमा भएको प्रवेशले राजनीतिक गुन्डा गर्दी वढी रहेको छ

हुन त एक दुर्इ जनामात्र राम्रा मान्छे ठाउंमा पुग्दा पनि केही त हुंदो रहेछ भन्ने कुरा देखिसकेको छ । माअेावादी सरकारमा पुगेका वेला डा वावुराम भटृरार्इले केही गरेरै देखाए । अाफनो र पार्टीको शाखै वचाए । त्यस पछि गएका सुरेृन्द्र पान्डेले पनि गर्न चाहे सकिंदो रहेछ भन्ने उदाहरणनै वने ।मन्त्रीपद खुस्कने वेलामा पनि नक्कली भ्याट वीलमा छानविन थाली ठुलै काम गरे । हाल उर्जा मन्त्री गोकर्ण विषटले त नमुनाकै काम गरेर देखाए । लथालिंग भएको उर्जा क्षेत्रलार्इ अाशलाग्दो वनाए । यस्तै मान्छे पांच वर्ष रहने हेा भने त सवै क्षेत्रमा उलट पुलट हुदेा रहेछ भन्ने अाशा पनि जागेको छ ।

हाम्रो छिमेकी विहारमा एउटा व्यक्तिको परिवर्तनले कत्रो फड्रको मारिरहेको छ । हिजेा सम्म केही विग्रीयोकि विहरी शैली भित्रियो भन्थैा अाज हामीले विहारवाट धेरै कुरा सिक्नु पर्ने दिन अार्इ सक्येा । नितेस कुमार अहिले राजनीति, सामाजीक, अार्थिक परिवर्तनका हिरो भएका छन् ।

राजनीतिको नाटक त सवैले हेरी रहेका छो ।लोकतान्त्रिक गणतन्त्रीक संविधान लेखनका लागि परेका सवै पार्टी अहिले सत्ता प्राप्तिको खेलमा चुर्लुम डुवेका छन्र । संविधानको कुरा गोलीमारेा भन्दै लाज सरम पचाएर निर्वस्त्र भै सक्दा पनि अझै सरम मानेका छैनन । राषट्रपतिले दिएको समय पुगेन भनेर फेरी तीन दिन थपेका छन ।यस्तै चाला हेा भने तीन महिना थपे पनि केही हुनेवाला छैन । अव त यीनका कुरा वाट सवै दिक्क भै सके ।थपिएको संविधानको म्याद दश दिन पनि छैन । राजनीति गर्नेहरूले जवसम्म राजनीति राजनितका लागि भनेर वुझछन् , राजनीति देश र जनताकालागि गर्दैनन्र अनि भित्र अात्मै देखि इमान्दार नवने सम्म देशले फड्को मार्ला र । अरू कुरा तपाइले पनि राख्नुस न ल …… । जय व्लग, जय व्लग प्रेमी ।

पर्यटक वढाउने संग्रहालय

वाह्रय र अान्तरिक पर्यटक वढाउने धेरै उपाय हुन सक्लान् हाम्रो जस्त्तेा प्राकृतिक छटा र सांस्कृतिक परम्पराले भरिएकेा नेपालमा । भरखरै सर्वेाच्च अदालतले नेपाली सीमाक्षेत्रको  नापीनक्सा एवं भूमि सम्वन्धी एतिहासिक  दस्तावेजहरू व्यवस्थित गरिएकेा संग्राहालय स्थापना  गर्न सरकारलार्इ निर्देशन दिर्इएकेा छ । अव नेपाली नागरिक समेतले सीमा क्षेत्रकेा हाल सम्मकेा नापीनक्सा एतिहासिक दस्तावेजहरू अध्ययन अवलोकन एवं अनुसन्धान गर्न पाउने भएका छन् । अाधुनिकताकेा नाममा अव रातो माटो र कमेरो माटोले लिपिएको नेपाली पराले छानोको घर,पहाडतिर देखिने गेालोघर ( कुंडुंले घर ),ढीकी जांतो ,पानी घटृ  लगायत थुप्रै कुराहरू विस्तारै लोप हुंदै गै रहेका छन् । लेाप हुंदै गएका यस्ता थुप्रै कुरा हामीले हाम्रै नयां पिंढीलार्इ कसरी देखाउने , विभिन्न देशवाट नेपाल हेर्न अाएका पर्यटकहरूलार्इ हाम्रो कला संस्कृति कहां लगेर देखाउने त्यसैले यी सवै कुरा देखाउन रमणीय कुनै ठाउंमा संग्रहालयको रूपमा एउटा गाउंनै वनाएर पुरानो नेपाल देखाउन सकिन्छ कि । केरीया पुगेको छोराले फेसवुकमा सीउलवाट २ घंटाकेा वाटो उता लगेर कोरीयनहरूले देखाएको यस्तै एउटा परम्परागत गाउं हेरेका फेाटेा राखेका थिए । त्यहा शिक्षा, स्वास्थय,कृषि तत्कालिन अवस्थाका सवै कुरा त्यस गाउंमा समेटिएका थिए । हामीले वच्चामा यता गुडाएकेा पांग्रा देखि परालका कुन्यु सम्म देख्न पाइन्थ्यो । हामीले पनी छोटो यात्राको समय लिएर अाउने विदेशी पर्यटकलार्इ हाम्रो संग्रहालय पुराएर पहिलेको नेपालको परम्परागत गाउंघर र त्यतिवेलाका सवैकुराहरू रहने गरी  हाम्रो चिनारी गराउने कार्इदा अपनाउन सके पर्यटक लोभ्याउन सकिन्थ्यो कि । जय व्लग

२०६८ ।साउन

गर्ग ऋिषिका सन्तान

          सांच्चै व्लगमा निरन्तर लेख्नु गाह्रै कुरेा रहेछ । शुरू शुरूमा त म एकदम उत्साहित भएकेा थिए । यसलार्इ निरन्तरता दिन्छु भन्ने अठेाट लिएकेा थिए । तर अलि लामै समय हराए । अाफुमात्र हराएकेा हैन । अरूका व्लग हेर्न पनि नभ्याएकेा जस्तेा भयेा । देाष अरूलार्इ के दिनु विजुलिलार्इ दिएर पन्छिन सकिदैन । मन भएकेा भए खाने मुखलार्इ जुंगाले छेक्दैन भन्छन् । व्लग लेख्न शुरू गरेपछि वसन्तजीकेा व्गलमा ठाउं पाएर वाहांले अार्जन गरेका व्लग प्रेमीहरूकेा सल्लाह सुझाव र माया पाउन थालेकेा थिए । अव म यसलार्इ फेरी निरन्तरता दिने प्रयास गर्छु ।

२०६८ साउन २१ शनिवार ।

          हिजेा एउटा पुस्तक लेाकापर्ण कार्यक्रमकेा निम्तेा पाएर पुगेकेा थिए । मैले यस्तो किसिमको कार्यक्रममा भाग लिएको यो पहिलो हो । सेा कार्यक्रम गंगगेात्रीय खड्रका  कल्याणाकारी समाज ले अायेाजना गरेकेा थियेा । गर्ग ऋषिले लेखेकेा गर्ग संहिताकेा भावार्थ  रामशरण खड्रकाज्यूले गर्नु भएको थियेा । हामी सवै ऋषिहरूका सन्तान हैा । खड्रका,रिसाल,रेाक्का ,भुजेल,भटृ,थापा,गजुरेल अादि सवै गर्ग गेात्रीय ऋषिका सन्तान रहेछन् भन्ने कुरा त्यस कार्यक्रमवाट थाहा पाए ।७४ वर्ष पुगेका , अाफनो सेवा निवृत्त जीवन वहांले यो कृति निकालेर राम्रेा काम गर्नु भएको कुरा सवैले मुक्त कणठले प्रशंसा गरे । तत्कालिन समयका गर्ग ऋषि वैज्ञानिक,ज्योतिष ,प्रकान्ड विद्दान रहेछन् । संस्कृतमा लेखिएकेा गर्ग संहितालार्इ नेपालीमा अनुवाद वा भावानुवाद गरिदिनु भएकेाले गर्ग ऋषि र गर्ग संहिता वारे अव नेपली जान्ने सवैले पढ्न वुझन पाए भन्ने वक्ताहरूको भनार्इ थियो । अहिले कतिपय मानिसलार्इ अाफनो तीनपुस्ते थाहा छैन । राज्यले तीनपुस्ते जान्ने पर्ने व्यवस्था गरे पनि कतिलार्इ थाहा छैन । ५० प्रतिशत मानिसलार्इ गोत्र थाहा छैन । यो गर्ग संहिताकेा भावानुवाद किताव ६२ अध्याय भएकेा १२९४ पानाकेा रहेछ । अहिलेलार्इ यत्ती अरू कुरा किताव पढे पछि लेखुला । जय व्लग, जय व्लग प्रेमी ।